تحلیل هزینه–اثربخشی درمان نگهدارنده با متادون و بوپرنورفین به‌منظور پیش‌گیری از بیماری ایدز در معتادان تزریقی (مطالعه موردی: مرکز‌های منتخب ترک اعتیاد تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز)

مقدمه: پژوهش حاضر به تحلیل مقایسه‌ای هزینه-اثربخشی درمان نگهدارنده با داروهای متـادون و بوپرنورفین به‌منظور احتمال پیش‌گیری از انتقال موارد جدید بیماری ایدز در معتادان پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر مقطعی است و در آن 315 معتاد مراجعه‌کننده به یک مرکز دولتی و یک مرکز خصوصی ارائه‌کننده خدمات درمان نگهدارنده با داروهای متادون و بوپرنورفین تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز به‌صورت ارزیابی قبل و بعد از مداخله بدون گروه کنترل در طول یک‌ سال بدون نرخ تنزیل مورد بررسی قرار گرفته است. احتمال پیش‌گیری از انتقال بیماری ایدز به‌عنوان واحد اثربخشی با استفاده از درخت تصمیم‌گیری و نرم‌افزار tree age نسخه 2010 برای رفتارهای پرخطر تزریقی و جنسی در قبل و بعد از مراجعه به مرکز محاسبه شده و سپس با استفاده از روش تحلیل حساسیت یک‌طرفه مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌ها: داروی بوپرنورفین هزینه کم‌تر و اثربخشی بیشتری نسبت به داروی متادون دارد. نسبت هزینه-اثربخشی داروی بوپرنورفین نسبت به داروی متادون معادل 60/861ر307ر705ر17- ریال بدست آمد. هم‌چنین، داروی بوپرنورفین و متادون، به ترتیب، موجب اجتناب از 14 و 47 مورد جدید ابتلا به بیماری ایدز شده است. نتیجه‌گیری: با توجه به متفاوت بودن نتایج پژوهش باید در مورد استفاده از این دارو‌ها در بُعد منطقه‌ای و ملی احتیاط شده و تصمیم‌گیری در ارتباط با این موضوع نیاز به مطالعه و بحث بیشتری دارد.   واژه‌های کلیدی: اثربخشی، ایدز، بوپرنورفین، هزینه، متادون.